فهرست راهبردی

چک ثبت نشده در سامانه صیاد، نه تنها چک؛ بلکه سند تجاری هم نیست. براساس نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه چک ثبت نشده در سامانه صیاد نه تنها چک نیست بلکه سند تجاری نیز محسوب نمی شود و امکان ظهرنویسی نیز ندارد.

جزییات نظریه مشورتی در خصوص چک ثبت نشده در سامانه صیاد

شماره نظریه : 7/1402/753
شماره پرونده : 1402-88-753ح
تاریخ نظریه : 1402/10/16

استعلام :

همانگونه که مستحضرید به موجب قانون صدور چک، صادر‌کننده باید در سامانه چکاوک صدور چک، مشخصات دارنده را ثبت کند . در همین راستا پرسش‌های زیر مطرح است:

الف- در صورت عدم ثبت، آیا چک فاقد وصف تجاری است؟
ب- آیا چک توسط دارنده قابلیت ظهرنویسی دارد؟
ج- با توجه به نظریه مشورتی 7/1400/1059 مورخ 1401/1/21 آن مرجع، آیا صادر نشدن گواهی عدم پرداخت رابطه تضامن بین صادر کننده و ظهرنویس را منتفی می‌کند؟
د- در صورت منتفی بودن رابطه تضامن، آیا به ضمانت مدنی (نقل ذمه) تبدیل و صادر‌کننده بری الذمه می شود؟

بیشتر بخوانید:

تعیین تکلیف جدید برای چک‌ های ثبت‌ نشده در سامانه صیاد

نظریه اداره کل حقوقی قوه قضاییه :

الف، ب، ج و د) اولاً، به ‌موجب تبصره یک اصلاحی ماده 21 مکرر قانون صدور چک ، ثبت چک در سامانه صیاد، شرط اعتبار و شمول قوانین مربوط به چنین سندی است و در صورت عدم ثبت در این سامانه، چک ماهیت تجاری خود را از دست می دهد و دارنده نمی تواند از مزایای اسناد تجاری از جمله ظهرنویسی استفاده کند و روابط طرفین تابع عمومات قانون مدنی است.

ثانیاً، چنانچه بانک در اجرای مقررات یادشده به دلیل عدم ثبت چک در سامانه صیاد از پرداخت وجه چک و صدور گواهی عدم پرداخت خودداری و دارنده، وجه چک را با تقدیم دادخواست بدون انضمام گواهی عدم پرداخت مطالبه کند؛ همانگونه که آورده شد، سند مذکور به عنوان سند عادی و غیر تجاری محسوب می‌شود و وجه آن وفق مقررات قانون مدنی قابل مطالبه است.

ثالثاً، با توجه به اینکه در فرض سؤال امکان ظهرنویسی چک به لحاظ عدم ثبت در سامانه وجود ندارد، ظهرنویسی فیزیکی مشمول مقررات قانون تجارت و قانون یادشده نیست و تشخیص نوع رابطه دارنده با صادر‌کننده و همچنین ظهرنویس با لحاظ ماده 403 قانون تجارت، امری موضوعی و مصداقی است که بر عهده مرجع قضایی رسیدگی‌کننده است.

بیشتر بخوانید:

برچسب ها