دکتر محسن برهانی حقوقدان و استاد جرم شناسی دانشگاه تهران، در یادداشتی، به بررسی مسدود سازی پیج های اینستاگرامی به صورت غیر قانونی در نظام حقوقی ایران پرداخت.
به گزارش دادرسی؛ در روزهایی که کاربران فضای مجازی بیش از پیش با محدودیت ها و تهدیدهایی برای فعالیت آنلاین خود روبه رو هستند، دکتر محسن برهانی، حقوقدان و استاد جرم‌شناسی دانشگاه تهران، در یادداشتی صریح و مستند، به بررسی ابعاد حقوقی مسدودسازی صفحات اینستاگرامی در ایران پرداخته است؛ پدیده ای که بدون طی تشریفات قانونی و صرفاً با تذکرات شفاهی یا دستورات غیررسمی رخ می دهد و نگرانی های جدی در زمینه حقوق مالکیت و حریم خصوصی افراد برانگیخته است.
دکتر برهانی با تحلیل دقیق قوانین آیین دادرسی کیفری و تأکید بر اصل احترام به مالکیت، یادآور می‌شود که صفحات اینستاگرامی، به‌ویژه آنهایی که دارای دنبال‌کنندگان فراوان هستند، در زمره اموال محسوب می‌شوند و هیچ نهاد یا مقامی بدون طی فرآیند قانونی و دستور قضایی، حق مسدودسازی یا اجبار صاحب صفحه به بستن آن را ندارد. او هشدار می‌دهد که شهروندان باید نسبت به حقوق خود آگاه باشند و در برابر دستورات غیرقانونی ایستادگی کنند.
متن یادداشت محسن برهانی به شرح زیر است:
مسدودسازی های غیرقانونی پیج ها
مدتی است که صاحبان پیج‌های اینستاگرامی با تذکرات مجازی و تهدید به مسدودسازی و یا با بسته شدن یکباره پیج مواجه می‌شوند و یا بعد از انتشار محتوایی خاص، احضار و ملزم به بستن پیج می‌شوند. بررسی موضوع از نظر حقوقی حائز اهمیت است.
پیج اینستاگرامی بخصوص اگر دارای دنبال‌کننده (فالوور) قابل توجهی باشد نوعی مال محسوب می‌شود و هم‌اکنون مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد بنابراین تمام ادله‌‌ای که در مورد احترام به مالکیت وجود دارد درخصوص پیج‌های اینستاگرامی جریان دارد.
در نظام حقوقی فعلی ایران هیچ مستند قانونی مبنی بر اینکه مقام یا نهادی حق دارد یک پیج اینستاگرامی یا سایر پیج‌ها را مسدود نماید وجود ندارد.
تنها بعد از تشکیل پرونده ممکن است مقام قضایی دستور تفتیش و حذف برخی از «محتواهای مجرمانه» را صادر نماید. مستند این موضوع مواد ۶۷۱ و ۶۷۲ و ۶۷۴ و ۶۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری است که در این مواد تنها مقام تحقیق (بازپرس یا دادیار) می‌تواند پس از تشکیل پرونده اجازه تفتیش محتوای پیج و مستندسازی از محتواهای مجرمانه را صادر کند بدون آنکه اجازه تعرّض به خود پیج وجود داشته باشد.
با توجه به مطالب فوق و فقدان مستند قانونی:
اولاً هیچ نهادی نمی‌تواند شهروندان را تهدید کند که پیج را ببندید و الا فلان بلا را سر شما خواهیم آورد.
ثانیاً هیچ نهادی حق ندارد دستور بستن پیج را صادر کند و شهروند را ملزم کند که به دست خود اقدام به بستن پیج نماید.
ثالثاً هیچ نهادی نمی‌تواند رمز عبور (پسورد) پیج را طلب نماید و پس از دسترسی به تنظیمات، اقدام به بستن پیج کند.
رابعاً هیچ نهادی حق ندارد رأساً و بدون تشکیل پرونده و پس از تذکر دادن، اقدام به بستن پیج نماید.
شهروندان باید بدانند هیچ شخص و نهادی حق بستن پیج اینستاگرامی ایشان را ندارد. اگر شهروندان به این مهم علم پیدا کردند و در برابر دستورات غیرقانونی تمکین نکردند آنگاه بایستی همزمان برای آنکه فرد با افرادی قانون‌شکن رأساً اقدام به از مسدودسازی پیج ننمایند، باید به متخصصان امنیت شبکه مراجعه کنند و با افزایش امنیت پیج از مالکیت خویش محافظت نمایند که گام اول در این زمینه، حذف شماره تلفن از تنظیمات گوشی و جایگزینی آن با یک جیمیل اختصاصی و ناشناس است.
همیشه ناقضان مالکیت و قانون‌شکنان در فعالیتند و شهروندان خود باید همت کنند و اجازه تعرض به حریم مالکیت و حریم خصوصی خود را به کسی ندهند و نسبت به تهدیدات غیرقانونی تمکین ننمایند.
بیشتر بخوانید:
- تحلیل محسن برهانی درباره تفتیش وسایل و گوشی شهروندان توسط حجاب بان
- دکتر محسن برهانی: در پرونده محسن شکاری اولیای دم می‌توانند خواستار دادرسی دوباره پرونده باشند.
